Talmud ve İsrail hukuk sistemindeki yeri

Doktora Tezi
Arzu Cebe
Talmud ve İsrail hukuk sistemindeki yeri
Erciyes Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü
Kenan Has, Prof. Dr.
Dinler Tarihi
Yahudilik (Genel)
2020
332 s.
Sözlü Tevrat, Talmud, Halaha, Mişna, İsrail, Dini Hukuk
Pdf
Bu çalışmanın temel amacı, kadim Yahudi toplumunun sözlü yasa koleksiyonu olarak kabul ettiği Talmud külliyatının oluşum sürecini araştırmak ve onun modern İsrail Devleti'nin hukuk sistemindeki rolünün tahlil ve değerlendirmesini yapmaktır. Devletin çağdaş hukuk sistemi üzerindeki Yahudi hukukunun rolünü irdelemek, mevcut dönemde Talmud yasalarını temel alarak uygulanmakta olan yasa ve normları analiz etmek, araştırmanın temel konusunu oluşturmaktadır. Talmud kavramına dair Türkiye'de yeterli kaynak ve bilimsel çalışmanın olmaması nedeniyle, Talmud'la ilgili detaylı bilgi vermek ehemmiyet teşkil etmiştir. Giriş hariç üç bölümden oluşan çalışmanın giriş bölümünde araştırmanın konu, amaç, metot, kapsam ve sınırlılıklarına dair ön bilgiler verilmiştir. Birinci bölümde Talmud külliyatının tarihsel süreçte teşekkülü, bu külliyatı oluşturan kitaplar ve onların yapısal özellikleri, Talmud geleneğinin oluşumunda etkili olan bilgin okullarının faaliyetleri ve Talmud metninin yorumlanmasında önem teşkil eden Rabbani geleneğin temsilcileriyle ilgili temel bilgilere yer verilmiştir. Sinagog ve Sanhedrin gibi dini merkezlerin Talmud içeriğinin oluşması üzerindeki etkisi ve Yahudi mezheplerinin Talmud yaklaşımı, birinci bölümünde yer alan diğer bilgilerdir. İkinci bölümde Talmud, metin içeriği açısından analiz edilmiş, muhtevasını oluşturan konular esas başlıklar kapsamında ele alınmıştır. Üçüncü bölümde Yahudi dini hukukunun modern İsrail Devleti'nde gelişim süreci, Yahudi dini hukuk kapsamında Talmud'u temel alan yasalar, Talmud'a istinaden uygulanan dini normlar ele alınarak tartışılmıştır. Ayrıca, İsrail Devleti'nde dini, laik ve geleneksel toplumun bu husustaki yaklaşımına dair genel bir bilgi sunulmuştur. Araştırmada edinilen bulgulara göre, İsrail Devleti'nin çağdaş hukuk sistemine dini normlar yoğun bir şekilde nüfuz etmekte ve her İsrail vatandaşının günlük yaşamını belirlemektedir. Dini açıdan önemli kabul edilen günlerde toplu taşıma araçlarının kullanılmaması, mevcut birçok yasanın dini yasalara uygun olarak düzenleniyor olması, İsrail Devleti'nin hukuk sisteminde Yahudi dini hukukunun (Yazılı ve Sözlü Tevrat) etkisini önemle vurgulamaktadır. Belirtmek gerekir ki İsrail, bu konuda benzerlik teşkil ettiği diğer ülkelerde olduğu gibi resmi olarak teokratik bir devlet kabul edilmese de mevcut devlette din ve devlet hukuku birbirinden ayrılmayan ve etkileşimde olan iki önemli unsuru oluşturmaktadır