Batıda son dönemde yapılan kristoloji çalışmaları (Tahlil ve değerlendirme)

Doktora Tezi
İlbey Dölek, Dr.Öğr.Üyesi
Batıda son dönemde yapılan kristoloji çalışmaları (Tahlil ve değerlendirme)
Erciyes Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü
Kenan Has, Prof. Dr.
Dinler Tarihi
Hıristiyanlık
2018
285 s.
Ahit = Testament ; Dinler tarihi = History of religions ; Hristiyanlık = Christianity ; Hz. İsa = Hz. İsa ; Kilise babaları = Church fathers ; Kiliseler = Churchs ; Kristoloji = Christology ; Mesih = Messiah
Pdf
Erken kilise konsilleri tarafından doktrin haline gelen Kristoloji günümüzde Hristiyan teolojisi araştırmalarının en güçlü konusu haline gelmiştir. Dünyada en yaygın dinin Hıristiyanlık olmasına rağmen İsa Mesih'in hala tam olarak anlaşılmadığı görülmektedir. Bu çalışmanın temel amacı son dönemde Batıda yapılmış olan Kristoloji çalışmalarının tahlil ve değerlendirmesini yapmaktır. Tarihsel anlamda İsa'nın hayatını tekrar ortaya koymanın ötesinde son dönem Kristolojik yaklaşımların neler olduğu ve bu dönemde tartışılan kristolojik meselelere verilen yanıtlar araştırmanın temel konusunu oluşturmaktadır. Giriş hariç üç bölümden oluşan çalışmanın Giriş bölümünde; araştırmanın konusu, amacı, metodu ile kapsam ve sınırlılıkları dair ön bilgiler verilmiştir. Birinci bölümde; Hıristiyan teolojisinin merkezinde yer alan Kristoloji'nin bir disiplin olarak temel kavramları, konusu, amacı, metodolojisi ve türleri hakkında temel bilgilere yer verilmiştir. İkinci bölümün ilk kısmında; Yeni Ahit Kristolojisi çerçevesinde İsa'nın hayatı, ilahi ve beşeri tabiatı, enkarnasyonu, çarmıha gerilmesi ve dirilişi ele alınmıştır. İkinci bölümün ikinci kısmında ise, Patristik dönem Kilise babalarının kristolojik görüşleri ile Konsiller döneminde alınan kristolojik kararlar tartışılmıştır. Üçüncü bölümde ise son dönem tarihsel İsa çalışmaları ile yine bu dönemde ortaya çıkan yeni Kristoloji yaklaşımları ele alınmıştır. Üçüncü bölümün sonunda Batıda son dönemde yapılan Kristoloji çalışmalarının genel bir değerlendirmesi yapılmıştır. Son dönemde Kristoloji'nin Hıristiyan teoloji içinde önemini kaybetmeden ilgi odağı olmaya devam ettiği ve arkeolojik çalışmaların etkisinde tarihsel İsa çalışmalarının hız kazandığı görülür. Aydınlanma döneminde Hıristiyan Teoloji'de yeni yöntemlerin kullanılması ile birlikte son dönemde Ölü Deniz ve Nag Hammadi metinlerinin analizi ve "The Jesus Seminar" üyelerinin çalışmaları Tarihsel İsa araştırmalarına yön vermiştir. Bunun sonucunda Kristoloji'de, Tarihsel İsa ile İman'ın Mesih'i ayrımının arttığı, II. Vatikan Konsil sonuçlarının etkisinde hakikat ve kurtuluş yorumlarının değiştiği ve Çoğulcu, Özgürlükçü ve Feminist Kristolojiler gibi yeni yaklaşımların ortaya çıktığı görülmüştür. Kısaca söylemek gerekirse, son dönemde kristolojik yorumların seyrini bilimsel, teolojik ve tarihsel bulgular farklı şekillerde etkilemiştir.