Şehristanî’nin el-Milel ve’n-Nihal Adlı Eserinde Dinler Tarihine Dair Kullandığı Metodlar

Makale
İsmail Taşpınar, Prof. Dr.
Şehristanî’nin el-Milel ve’n-Nihal Adlı Eserinde Dinler Tarihine Dair Kullandığı Metodlar
Milel ve Nihal
Dinler Tarihi
Dinler Tarihi (Metodoolji)
İstanbul
2008
c. 5, sy. 1
ss. 37-61
26 s.
Şehristânî, Milel ve Nihal, Dinler Tarihi, Tarih Metodolojisi, Batınîlik, Hermenötik, Historiosofi, Tipoloji.
Pdf
Üç kısımdan oluşan araştırmada, Şehristânî’nin el-Milel ve’n-Nihal adlı
eserinde kullandığı Dinler Tarihine ilişkin belli başlı metodlar ele alınmaktadır. Birinci Kısım’da, söz konusu eserin önemi üzerinde durulmaktadır. İkinci Kısım’da, makalenin asıl konusu olan metodlara ilişkin bilgiler verilmektedir. Burada, kullanacağı metodlarını da belirlediği düşünüldüğü için, öncelikle Şehristânî’nin istifade ettiği kaynaklara değinilmekte
ve onun entellektüel muhitine değinilmektedir. Daha sonra, Şehristânî’nin
eserinde kullandığı metodlardan objektif ve tasviri metod, terminoloji
oluşturma, Mircea Eliade’nin anlayışına göre hermenötik metod, dinler
tarihinin belli bir ‘hikmet’ çerçevesinde yorumlanması olan ‘historiosofik
veya batınî metod, Şehristânî’ye özgü ‘karşıtlık ve tekabüliyetmetodu
hakkında bilgi verilmiştir. Üçüncü Kısım’da ise, Şehristânî’nin dinleri ve
inançları tasnif etmede kullandığı tipolojik ve coğrafi metod gibi çeşitleri
metodlar üzerinde durulmuştur.