İran ve Osmanlı coğrafyasında gelişen bir dini hareket olarak Babîlik- Bahailik ve günümüz Türkiye'sindeki faaliyetleri

Doktora Tezi
Yasin İpek, Dr.Öğr.Üyesi
İran ve Osmanlı coğrafyasında gelişen bir dini hareket olarak Babîlik- Bahailik ve günümüz Türkiye'sindeki faaliyetleri
Erciyes Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü
Ramazan Adıbelli, Prof. Dr.
Dinler Tarihi
2018
413 s.
Pdf
Türklerin hâkim olduğu coğrafyada ilk defa bir din doğmuş ve buradan dünyanın dört bir yanına yayılmıştır. On dokuzuncu yüzyılın ortalarında Osmanlı toprağı olan Bağdat'ta ortaya çıkan bu din; Bahaullah'ın İstanbul, Edirne ve Akka'ya olan sürgünleri neticesinde Osmanlı coğrafyasının neredeyse bir ucundan diğer ucuna kadar taşınmıştır. Bahaullah'ın vefatından sonraki dönemlerde ise birçok ülkede teşkilatlanmış ve kurumsal bir kimlik kazanmıştır. Bazı kaynaklarda Bahailerin sayısına dair on milyon gibi abartılı bir rakam verilse de kendi kaynaklarına göre dünya genelinde yaklaşık beş milyon, Türkiye'de ise beş ile yedi bin arası Bahai bulunmaktadır. Azımsanamayacak bir nüfusa sahip olan Bahailer hakkında Türkiye'de -kendi kutsal metinlerinin tercümeleri ve mensuplarının yazdıkları eserler dışında- çok az sayıda eser yazılmıştır. Bizler de bu eksikliğin giderilmesine katkı sunabilmek ve Bahailiğin tarihsel gelişimini, inanç- ibadet ve ahlak esaslarını, dünya genelindeki teşkilatlanmasını, Türkiye Cumhuriyetindeki yapılanması ve faaliyetlerini daha iyi ortaya koyabilmek amacıyla bu çalışmayı yapmaya karar verdik. Çalışmanın her safhasında objektiflik ilkesine ve dinler tarihi metotlarından deskriptif ve fenomenolojik yaklaşım tarzlarına bağlı kalarak konuyu analiz ettik. Uzun araştırma süreci neticesinde tespit edebildiğimiz kaynakları ve Bahailerin resmi internet sitelerindeki verileri çalışmamızda referans olarak kullandık. Bahailere ait bu kaynaklara ek olarak Türkiye'de bu inanca mensup olmayanlar tarafından bu konuda yapılmış çalışmaları, lisansüstü tezleri, arşiv evraklarını, ulusal medyada yapılmış haberleri tespit ve temin ettik. Türkiye'yle alakalı olan bölümler içinse başta Milli Mahfil ve Kayseri Mahalli Mahfili olmak üzere birçok ildeki Bahailerle görüşmeler yaptık ve pasif gözlemci olarak toplantılarına katıldık. Anahtar Sözcükler: Bab, Babîlik, Bahaullah, Bahailik, Yüce Adalet Evi, Misyonerlik.