Hıristiyanlaştırılmış Türkler (Tatarlar - Kreşinler)

Doktora Tezi
Aliya Şarafullina
Hıristiyanlaştırılmış Türkler (Tatarlar - Kreşinler)
Bursa Uludağ Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü
Ahmet Güç, Prof. Dr.
Dinler Tarihi
2017
158
Pdf
Müslüman Tatarlar'la köken, dil ve tarih birliği bulunan Kreşinler, vaftiz olmalarıyla başlayan ve günümüze kadar devam eden tarihî süreçte ayrı bir etnik gurup gibi görülmüşlerdir. Kreşinler Slav kökenli olmadıkları için genellikle Ruslar, Müslüman olmadıkları için de Tatarlar tarafından dışlanmışlardır. Fakat Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından Rus Ortodoks Kilisesi Kreşinler'le yoğun bir yakınlaşma çabası içine girmiştir. Tatar tarihçileri Kreşinler'in her ne kadar Tatar olduklarını ileri sürseler de, Kreşinler bunu kabul etmemektedirler. Kreşin Tatarları, İslam'dan Hıristiyanlığa geçen bir Türk gurubu olmaları bakımından Türk kültür ve Türk din tarihi açısından ilgi çekici ve önemlidirler. Kreşinler kendi öz dini yaşayışlarında Hıristiyan ibadetlerini uygulamaktan ziyade Hıristiyanlık öncesine, hatta İslam'a ait olan bazı ibadetleri yerine getirmektedirler. Günümüzde bu geleneksel ibadetler Ortodoks Kilisesi takvimine göre yapılmakta ve Hıristiyan adı taşımaktadırlar. 1731 yılında Vaftiz Bürosu kuruluncaya kadar vaftiz edilmiş olanlarını "eski", bu tarihten sonra vaftiz edilenleri ise "yeni" Kreşinler olarak adlandırmaktadırlar. Tarihçilere göre Müslümanlığa dönme hareketleri esnasında yeni Kreşinler tekrar İslam'a dönmüş; erken dönemde vaftiz edilmiş eski Kreşinler ise Hıristiyanlıkta kalmışlardır.