Kırım Karayları

Doktora Tezi
Seyyar Suleymanov
Kırım Karayları
Bursa Uludağ Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü
Ahmet Güç, Prof. Dr.
Dinler Tarihi
Yahudilik (Genel)
2012
281
Pdf
Kırım Karayları dünyanın en küçük etnik gruplarından biridir. Nüfusları ciddi bir şekilde azalmış olmasına rağmen etnik kökenleri ve dini inanışları bakımından araştırmaya değer bir konumdadırlar. Köken itibariyle Hazarların bakiyesi olan Kırım Karayları'nı diğer Türk kavimlerinden ayıran özellik onların Yahudiliğin bir mezhebi olan Karailiği benimsemiş olmalarıdır. Bu durumun dikkat çeken bir diğer yönü de yüzyıllardan beri farklı ırklara mensup olanları dinlerine almayı reddeden Yahudilerin, İsrail ırkından olmayan bir milleti kendi dinlerine kabul etmiş olmalarıdır.Kırım Karayları, Kırım Yarımadasının çeşitli bölgelerinde (Çufut-Kale, Mangup-Kale) yaşamlarını sürdürmüşler, bu süreçte de kendilerine has özelliklerini muhafaza etmişlerdir. Fakat farklı zaman dilimlerinde Litvanya, Polonya, Ukrayna (Haliç, Lutsk) ve Türkiye (İstanbul)'ye dağıldıklarından dolayı nüfuslarının azalması ile din, dil ve sosyo-kültürel unsurlarını kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kalmışlardır. Özellikle siyasi, ekonomik, coğrafi ve kültürel sebeplerin yanı sıra modernleşme süreci ve karışık evlilikler ile dini unsurların ve sosyo-kültürel özelliklerinin yok olması ciddi boyutlara ulaşmıştır.Bu çalışmadaki amacımız kaybolma tehlikesi ile karşı karşıya kalan Kırım Karayları'nın dini inanışlarını, bu inanışların Karai mezhebi ve Hazarların bakiyeleri olmaları hasebiyle Türk kültüründeki inanışlarla ortaklık, benzerlik ve farklılık arz eden yönlerini objektif bir şekilde tespit etmeye çalışmaktır. Tezimiz giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Karai mezhebi ve mensupları ile ilgili genel bilgiler, ikinci bölümde Kırım Karayları'nın inanç ve ibadetleri ile ilgili özellikler, üçüncü bölümde ise sosyo-kültürel özellikleri anlatılmaktadır. Bu çalışmada gözlem, mülakat ve kaynaklara dayanarak Kırım Karayları'nın ağırlıklı olarak günümüzdeki durumu ve yakın geçmişin genel bir resmi sunulmaya çalışılmıştır.