|
|
Doktora Tezi
|
|
|
Mehmet Emin Sular, Doç. Dr.
|
|
|
Günümüzde İran Zerdüştîleri
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ankara Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Baki Adam, Prof. Dr.
|
|
|
Dinler Tarihi
|
|
|
Mecûsîlik (Zerdüştîlik)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2018
|
|
|
|
|
|
|
|
|
294
|
|
|
Din anlayışı = Understanding of religion ; Zerdüştilik = Zoroastrianism ; İbadet = Worship ; İnançlar = Beliefs ; İran = Iran
|
|
|
|
|
|
Çalışma giriş, dört bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Girişte araştırmanın konusu, amacı, yöntemi, sınırlılıkları ve kaynaklar ele alındı. Burada ayrıca Zerdüştîliğin İran'daki tarihsel gelişimi üzerine değerlendirme yapıldı. Tezin birinci bölümünde, İran'daki Zerdüştîlerin demografik yapı, etnik aidiyet, kültür, gelenek ve görenekler, ahlâkî kurallar, kadının konumu, eğitim, kurumlar, devlet-Müslüman toplumla ve farklı coğrafyalardaki dindaşlarıyla ilişkileri gibi toplumsal hayatla ilgili konulara değinildi. Ayrıca Zerdüştîlerin yoğun olarak kullandıkları bazı dini semboller ve dini takvim konuları açıklandı. Tezin ikinci bölümünde, inanç konularına yer verildi. Tanrı, kutsal kitap, peygamber, ahiret ve kurtarıcı inancı konuları üzerinde duruldu. Özellikle Tanrı ve kurtarıcı inancı konularındaki geleneksel inançtaki değişimlere vurgu yapıldı. Tezin üçüncü bölümünde, dini uygulamalar açıklandı. Bölümün başında ateş kültü, din adamları ve mabet gibi konulara değinildi. Bundan sonra bölümün asıl konusu olan namaz, nebûr/perhiz, kutsal yerleri ziyaret, kurban, bayramlar, törenler ve önemli günler konusu açıklandı. Konular hakkında yazılı kaynaklara dayalı bilgiler vermekle birlikte, Zerdüştîlerin bunları nasıl pratize ettikleri üzerinde duruldu. Tezin dördüncü bölümünde, geçiş mensekleri başlığı altında Zerdüştîlerin dine giriş töreni, doğum, evlilik ve ölümle ilgili durumları hakkında bilgiler sunuldu. Yazılı kaynaklarda ve alan araştırmasında doğum konusuyla ilgili yeterli bilgiye ulaşılamadığından özellikle dine giriş töreni, evlilik ve ölüm konuları hakkında bilgi verildi. Bu bölümde son olarak ölü için yapılan törenlere yer verildi. Sonuçta, Zerdüştî toplumun günümüz ve gelecekteki durumlarıyla ilgili tespitler ele alındı. Onların devlet ve Müslümanlarla ilişkilerinin genel bir değerlendirilmesi yapıldı. Ekler başlığında, alan araştırması sırasında sorulan sorular, bazı konularla ilgili fotoğraflar verildi.
|