|
|
Doktora Tezi
|
|
|
Şule İsmihan Türem
|
|
|
Mesih inancının Yahudi toplumundaki sosyal ve siyasal yansımaları (XVIII. yüzyıldan itibaren)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ankara Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Baki Adam, Prof. Dr.
|
|
|
Dinler Tarihi
|
|
|
Karşılaştırmalı Dinler Tarihi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2017
|
|
|
|
|
|
|
|
|
329
|
|
|
Din-siyaset ilişkileri = Religious-politics relations ; Dinler tarihi = History of religions
|
|
|
|
|
|
Yahudiler yüzyıllarca onları düşmanlarından kurtaracak, sürgünleri toplayacak, büyük İsrail devletini kuracak, tüm dünyayı yönetecek Kral Davud soyundan bir Mesih beklemiş, beklemektedir. Mesih gelmeden dini sebepler dışında Kutsal topraklara göç etmeye çekinen toplum, XVIII. yüzyıldan itibaren yaşadıkları bölgelerde karşılaştıkları yokluklar, savaşlar ve anti-Semitizm'in yarattığı olumsuzluk ortamında Kabala düşüncesinden etkilenen, Ortodoks Yahudiliğin içinden doğan Hasidim ve Mitnagedim hareketlerinin yeni Mesihçi anlayışının etkisiyle Kutsal topraklara küçük gruplar halinde göçe başlamıştır. Bu yeni Mesihçi anlayış, XIX. yüzyılda Doğu Avrupa da başlayan savaşlar, Milliyetçilik hareketleri ve Rusya da yaşanan pogromların yıkıcı etkisiyle Yahudilere kurtuluş yolunu açmıştır. Zira özellikle Mitnagedim disiplininden gelen rabbiler Alkalai, Kalischer, Gutmacher, Natonek ve Mohilever önderliğinde yeni Mesihçi anlayış ve Filistin'e göç konusu toplumla paylaşılmış, ilk sistemli büyük göç hareketi ise rabbi Mohilever'ın önderliğinde laik liderle kurulan Hovevei Zion tarafından düzenlenmiştir. Siyonist hareketin de öncüsü kabul edilen bu din adamları ve onların yeni Mesihçi anlayışı bu gün İsrail'in resmi dini kabul edilen Ortodoks Yahudiliğin de hakim Mesihçi anlayışı haline dönüşmüş, Siyonist hareketin de destekçisi olmuştur. Her ne kadar Mesihçi din adamları arasında görüş farklılıkları olmuşsa da dini Siyonist olarak adlandırılan gruplar ilerleyen süreçte rabbi Reines ve Kook'un önderliğinde Siyonistlerle beraber hareket etmiş, Kook'un Mesihçiliği dini Siyonizm'in günümüze kadar gelen ideolojisini oluşturmuştur. Mizrahi, Agudat Israel, Mafdal gibi Mesihçi ve dini yelpazedeki Ortodoks ve Ultra Ortodoks partilere, Gush Emunim ve Kach partisi gibi Mesihçi radikal hareketlere, dernek ve vakıflara onların görüş ve eylemlerine yer verdiğimiz çalışmamızda İsrail'in sadece laikler tarafından kurulmadığı, Mesihçi din adamlarının desteğiyle kurulduğu, din-siyaset ilişkileri, devlette giderek artan dindarlaşma eğiliminin kaynağı, siyasetin önemli paydasını oluşturan Mesihçilerin ve Mesih inancının etkilerini geniş çapta analiz edildi.
|