Merzifon ve çevresindeki halk inanışları üzerine bir araştırma

Yüksek Lisans Tezi
Ömer Faruk Serdaroğlu
Merzifon ve çevresindeki halk inanışları üzerine bir araştırma
Ankara Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü
Durmuş Arık, Prof. Dr.
Dinler Tarihi
Halk İnanışları
2017
181
Amasya-Merzifon = Amasya-Merzifon ; Dinler = Religions ; Dinler tarihi = History of religions ; Halk inançları = Public beliefs ; İnançlar = Beliefs
Pdf
Din ve dini inanışlar, insanla beraber var olmuş, insanla beraber varlığını sürdürmüş ve insanla beraber var olacaktır. İnsanların veya toplumların dinden kopmaları mümkün değildir. Çünkü din ve dini inanışlar, hem tarihin her döneminde, hem de hayatın her köşesinde kendisine ihtiyaç duyulan ve kendini güçlü bir şekilde hissettiren birer olgudur. Tarihin hangi devresine bakılırsa bakılsın dinsiz insan bulunsa da, dinsiz bir toplum bulunmamaktadır. Türkler, tarih sahnesine çıktıkları andan günümüze kadar çok değişik coğrafyalarda hüküm sürmüş, onlarca devlet ve imparatorluk kurmuş büyük bir millettir. Türk Milleti, bu derin tarih süreci içerisinde, birçok medeniyet ve dinle karşılaşmıştır. Bazen, karşılaştıkları din, kültür ve inanışlar Türkleri etkilemiş; bazen de Türkler o dinleri ve müntesiplerini etkilemiştir. Tarih içerisinde Gök Tanrı Dini, Şamanizm, Manihaizm, Budizm, Yahudilik ve Hıristiyanlık gibi bazı din ve inanışlarla etkileşim yaşamış olan Türklerin, Karahanlı Devleti'nden itibaren yüzyıllardır büyük bir ekseriyeti İslam dinindendir ve Müslüman'dır. Tezde Merzifon ve çevresindeki zengin halk inanışları Dinler Tarihi açısından araştırılmış, derlenmiş ve incelenmiştir. Bir alan araştırması özelliğini taşıyan "Merzifon ve Çevresindeki Halk İnanışları Üzerine Bir Araştırma" adındaki bu tezde, birçok yazılı, sözlü ve görsel malzeme-doküman elde edilmiştir. Elde edilen bu malzeme ve dokümanların tasnif, tahlil, inceleme ve değerlendirmesi yapılmıştır. Merzifon ve çevresindeki halk inanışları içerisinde, hem Orta Asya'nın, hem Anadolu'nun hem de çeşitli medeniyetlerin inanışı, kültür yapısı ve çeşitli tarihi izleri bulunduğunu ve bütün bu izlerin İslâmiyet'in kabulünü izleyen süreçte İslam dininin rengini aldığını gördük. Özellikle; geçiş dönemleri, uğur, bereket, fal, büyü, nazar, ziyaret yerleri, bazı hayvanlar, bazı sayılar, gökyüzü, yeryüzü ve bazı kâinat olayları gibi konulardaki halk inanışlarının geçmişinin çok eskilere dayandığını ve kültürler arasında ufak tefek farklılıklarla da olsa müşterek olduğunu gördük. "Seçen Günü" gibi sadece yöreye mahsus bazı uygulamaları da tespit ettik.