|
|
Makale
|
|
|
Nermin Öztürk, Prof. Dr.
|
|
|
Konevi’nin Fatiha Tefsiri Bağlamında Hinduların Gayatri Duası ile Fatiha Suresinin Karşılaştırılması
|
|
|
Sadreddin Konevî: “Tasavvuf, Felsefe ve Din"
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dinler Tarihi
|
|
|
Karşılaştırmalı Dinler Tarihi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2018
|
|
|
|
|
|
ss. 430-438
|
|
|
|
|
|
Konevi, Fatiha Suresi, Gayatri Mantra
|
|
|
|
|
|
Günlük ibadetler hemen bütün dinlerde dinin pratik yönüyle alakalı
olarak dikkat çekerler. Bu tür ayinler Tanrı- insan ilişkisinin sürdürülmesi açısından önemlidirler. İslam’da namaz bu türden bir ibadettir. Hinduizm açısından namaza mukabil olabilecek ibadet ise sandhyavandanam veya kısaca sandhyadır. Müslümanlar açısından namazda Fatiha’nın önemi ne ise Hindular açısından Gayatri duasının önemi de odur. Nasıl Fatihasız namaz olmazsa Gayatrisiz sandhya olmaz. İşte biz bu tebliğde, farklı iki dindeki günlük ibadetlerin olmazsa olmazı olan duaları içerik ve anlam bakımından karşılaştırmaya çalıştık, bunu yaparken Fatiha suresinin değerlendirilmesinde Konevi’nin tefsirini esas aldık. Konevi Fatiha’yı üç kısma ayırarak ele alır: Birinci kısım Allah’a mahsustur; O’na şükür ve övgüler vardır. İkinci kısım hem Allah’a hem kula mahsustur; burada insana mahsus birtakım haller ve ibadetler anlatılır. Üçüncü kısım kula aittir; Kul doğru yoldan ayrılmama konusunda haktan yardım talep eder. İlginç bir şekilde Hindu üstadlar da Gayatri duasını üç bölüme ayırarak yorumlarlar. Bunlar Tanrı’ya hamd, meditasyon ve duadır. Yani her ne kadar dil ve sözler farklı olsa da Gayatri’nin içerik ve anlamı Fatiha ile oldukça benzemektedir. Burada da ilk başta Tanrı’ya övgü ve yüceltme, sonra meditasyon ve üçüncü kısımda da Tanrı farkındalığının artması için yakarış vardır. |