|
|
Makale
|
|
|
Abdullah Altuncu, Doç. Dr.
|
|
|
Anadolu Kırsalında Yaşayan Alevilerde Doğumla İlgili İnanış ve Uygulamalar(Haçova Örneği)
|
|
|
Journal of Turkish Studies
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dinler Tarihi
|
|
|
Dinler Tarihi (İslam Dünyası)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2016
|
|
|
c. 11
|
|
|
ss. 431-446
|
|
|
|
|
|
Haçova, geçiş dönemi, doğum, ziyaret, albastı
|
|
|
|
|
|
İnsan hayatında, doğum, evlilik ve ölüm olmak üzere üç önemli
geçiş dönemi bulunmaktadır. Anadolu’nun birçok yöresinde, geçiş dönemleri sırasında dini, tarihi ve kültürel unsurlara dayanan farklı uygulamaların gerçekleştirildiği görülmektedir. Bu uygulamalar, geçişle ilgili sürecin olumlu bir şekilde tamamlanması ve bireyin bu süreçten olumsuz bir şekilde etkilenmemesi amacıyla gerçekleştirilmektedir. Geçiş dönemleri etrafında oluşan inanış ve uygulamalar, günümüz toplum yapısında görülen hızlı değişime rağmen varlığını korumakta ve sonraki nesillere birer kültür unsuru olarak aktarılmaktadır. Malatya ili, Yeşilyurt ilçesine bağlı Haçova köyünde de geçiş dönemleri ile ilgili birçok uygulama ve inanış bulunmaktadır. Bunlar arasında en çok dikkat çeken ise doğumla ilgili inanış ve uygulamalardır. Doğum öncesi, doğum sırası ve doğum sonrası olmak üzere farklı süreçleri bulunan bu uygulama ve inanışlar, genel olarak eski Türk inanışlarına ve İslam’ın Alevi-Bektaşi yorumuna dayanmaktadır. Doğumla ilgili uygulamaların, genel olarak köy ve çevresinde bulunan ziyaret yerleri ve ocaklar etrafında gerçekleştirildiği görülmektedir. Aynı zamanda bu uygulamalar, tarihi-kültürel öğelerle de önemli ölçüde benzerlik göstermektedir. Bu araştırmanın konusunu, günümüzde Haçova köyünde gerçekleştirilen doğumla ilgili uygulamalarının tasviri ve tahlili oluşturmaktadır. Makale verileri, katılımlı gözlem ve derinlemesine mülakat teknikleriyle elde edilmiş ve deskriptif metot kullanılarak Dinler Tarihi açısından değerlendirilmiştir. Böylece Haçova’daki inanış ve uygulamaların gelecek nesillere aktarılması ve kültür çalışmalarına katkı sağlanması amaçlanmıştır. |