Geleneksel Türk Dini İnanışlarında Ateş Kültü

Yüksek Lisans Tezi
Hasan Maraşlıoğlu
Geleneksel Türk Dini İnanışlarında Ateş Kültü
Süleyman Demirel Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü
Azize Uygun, Doç. Dr.
Dinler Tarihi
Geleneksel Türk Dini
2018
105 s.
Ateş, Kült, Geleneksel Türk Dini, Ocak, Okültizm
Pdf
Tarih boyunca hemen hemen bütün kültürlerde rastladığımız "ateş" kavramı, kimi zaman, kutsal bir nesne olarak, kimi zaman da kutsalı gösteren bir imge olarak karşımıza çıkmaktadır. Temizleyici bir unsur olarak da algılanan ateşin, aynı zamanda yakıcı ve cezalandırıcı olması gibi pek çok özelliği bulunmaktadır. Tanrının insanlara bir lütfu olarak görülen ateş, Türkleri de gerek halk inanışları ve dini inanışlar bakımından gerekse kültürel faaliyetler noktasında etkilemiştir. Ateşi canlı bir varlık olarak kabul eden Geleneksel Türk algısı, ateşi kutsal bir ruh olarak görmüş veya ateşte bir ruhun yaşadığını düşündürmüştür. Bu sebeple ateşe tükürmek, ateşe kötü söz söylemek, ateşle oynamak hoş karşılanmamış hatta bu tür davranışlar yasak sayılmış ve aksi takdirde bir kötülüğün kendilerine isabet edeceğine inanılmıştır. Geleneksel Türk Dînî İnanışlarında ateşe hangi anlamların yüklendiğini, nelerle özdeşleştirildiğini tespit etmeyi ve ateşin dînî alana etkilerini araştırmayı amaç edindiğimiz bu çalışmamızda, insanların dini yaşantılarında ateşin hangi konumda olduğunu araştırarak, özelde ise Türklerin dînî ve kültürel yaşantıları içerisinde ateş kültünün yerini keşfetmeye çalışacağız. Çalışmada deskriptif ve karşılaştırma yöntemleri kullanılarak konunun daha anlaşılır olması sağlanıp, derinlemesine bir analiz yapılmaya ve Dinler Tarihi alanındaki bir boşluğu doldurarak, bu alanda yapılan araştırmalara katkı sağlamaya çalışılmıştır.