Ali Şeriati'nin Dinler Tarihi Çalışmalarının Metodolojik Açıdan Değerlendirilmesi

Yüksek Lisans Tezi
Yılmaz Yumak
Ali Şeriati'nin Dinler Tarihi Çalışmalarının Metodolojik Açıdan Değerlendirilmesi
Ondokuz Mayıs Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü
Cengiz Batuk, Prof. Dr.
Dinler Tarihi
Biyografi
2016
142 s.
Din Kavramı, Klasik Dinler Tarihçileri, Karşılaştırmalı Tipoloji, Diyalektik, Survol Bakış.
Pdf
Bu araştırmadaki amaç, Ali Şeriati'nin özellikle dinler tarihi alanındaki çalışmalarının, bu alana kattığı katkısını ve dinleri anlamada kullandığı metodlara yeni bir perspektif kazandıran fikirlerini esas alarak, dinsel gelenekleri incelerken uyguladığı metodolojilerin sınırlarına bağlılığını sorgulamak ve O'nun dinleri anlamadaki asıl hedefini ortaya çıkarmaktır. Söz konusu sorgulamayı iki amaç çerçevesinde yapmaya çalıştık. Birincisi, dini kavramları yorumlamada farklılığı ortaya koymak, ikincisi ise dinleri anlamada uyguladığı metodolojileri sorgulayarak, ulaştığı sonuçları irdelemektir. Bu bağlamda yukarıda ifade ettiğimiz amaçlara ulaşmak için, tezimizin giriş bölümünde din ve metodoloji kavramlarının tanımlarındaki ve dine olan yaklaşımlardaki problemleri göstermeye çalıştık. Birinci bölüm de genel olarak İslam dünyasında ve Batıda yapılan dinler tarihi çalışmaları hakkında genel bilgi vermeyi uygun gördük. Şeriati'nin çalışmalarının amacını görmemiz açısından bu çalışmaların hangi amaçlara hizmet ettiğini anlamaya çalışarak, Şeriati'nin dinler tarihi çalışmalarında yararlandığı kaynakları ve genel olarak incelediği dinleri gösterdik. İkinci bölümde ise, Ali Şeriati'ye göre din kavramını etimolojisi ve tanımı yönünden irdelerken, Şeriati'nin din ve dolaylı olarak dinler tarihiyle ilgili kullandığı kavramlara yer vererek, O'nun din anlayışını anlamaya çalıştık. Bu bölümün en önemli konusu olan Şeriati'nin incelediği dinleri ve incelerken kullandığı metotları ortaya koyarak, dinleri nasıl sınıflandırdığını ve klasik dinler tarihçilerine göre farklılıklarını ve benzerliklerini göstermeye çalıştık. Üçüncü bölümde ise, Şeriati'nin dinleri tanıma ve anlamada kullandığı metodolojilere bakışını ve bu konu da nasıl bir metodoloji önerdiğini ortaya koyduk. Sonuç bölümünde ise, genel olarak Şeriati'nin dinler tarihi çalışmalarının metodolojik açıdan değerlendirmesini yaparak tezimizi sonuçlandırdık.