Kur’an’ın Kavram ve Bağlam Hassasiyetine Bir Örnek Olarak İdris Peygamber

Makale
Tolga Savaş Altınel, Doç. Dr.
Kur’an’ın Kavram ve Bağlam Hassasiyetine Bir Örnek Olarak İdris Peygamber
Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
Dinler Tarihi
İslam
2020
c. 61 s.y 1
ss. 1-29
İdris, Enoh, Habeşistan, Ṣuḥuf, Mashafa Henok.
Pdf
İdris, Kur’an-ı Kerim’in hakkında kısa bilgiler sunduğu bir peygamberdir. Onun yüce bir
mekana yükseltilmesinden hareketle özdeşleştirildiği kişilerden biri olan Enoh da benzer
şekilde Kitab-ı Mukaddes’in hakkında çok az bilgi sunduğu bir kişidir. Bu nedenle İdris'in
kim olduğu ve isminin kökeni hakkında şimdiye değin çok sayıda yorum yapılmıştır. Bir
köken arayışı çerçevesinde, çevre kültürlerin mistik ve mitolojik şahsiyetleri olan Thot,
Hermes ve Merkür’le özdeşleştirilmeye çalışılması, İdris’in kimliğini daha kapalı bir hale
getirmiştir. Bu makalenin temel iddiası, İdris Peygamber’le ilgili ayetlerin nüzul bağlamının, onun kim olduğunu tespit konusunda birtakım yönlendirmeler barındırdığıdır. Onun,
ilk Müslümanların Habeşistan’a hicretinden önce inen ayetlerde zikredilen isminin ve
özelliklerinin Habeş toplumunda bir karşılığı olduğu anlaşılmaktadır. Makalede,
Kur’an’da yer aldığı şekliyle İdris’in isminin ve özelliklerinin Habeş toplumundaki kabule
yönelik bir onaylama, ama aynı zamanda onu bu özelliklerden soyutlayanlara karşı da bir
reddiye olduğu gösterilmeye çalışılmıştır.