Türkiye'deki yabancı uyruklu öğrencilerin dini-kültürel etkileşimi (SAÜ örneği)

Doktora Tezi
Abdulmuttalip Baycar
Türkiye'deki yabancı uyruklu öğrencilerin dini-kültürel etkileşimi (SAÜ örneği)
Sakarya Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü
Fuat Aydın, Prof. Dr.
Dinler Tarihi
2019
436 s.
Araştırmada yükseköğrenim amacıyla Sakarya Üniversitesi'nde lisans-lisansüstü düzeyinde tam zamanlı olarak öğrenim gören, burslu ve kendi imkânlarıyla gelen yabancı uyruklu öğrencilerin bir yabancı olarak yaşadıkları akademik, barınma, ekonomik ve psiko-sosyolojik (aile/vatan özlemi, dışlayıcılık/ayrımcılık, uyum) problemlerinin yanı sıra dini-kültürel farklılıkların onların yaşam doyumu düzeyine, Türkiye'ye ve Türk kültürüne uyuma ve etkileşime olan etkisi geniş bir perspektiften ele alınmaya çalışılmıştır. Nitel araştırma yöntemlerine başvurulan bu çalışmada, farklı din, dil, etnik kökene mensup olan 54 yabancı uyruklu öğrenci ile derinlemesine mülakat gerçekleştirilmiştir. Buna ek olarak çalışmadan elde edilen bulguları sınamak, geçerlik ve güvenirliğini arttırmak amacıyla katılımcıların Türk ve yabancı arkadaşlarıyla da dolaylı gözlem kapsamında derinlemesine görüşmelerde bulunulmuştur. Ayrıca yabancı uyruklu öğrencilerin sıklıkla bulunduğu kampüs, kantin ve kafelerde dolaysız gözlem yapılmıştır. Çalışmada öğrencilerin dil probleminden ötürü akademik başarı sağlamada ve arkadaşlık ilişkisi kurmada zorluklar yaşadığı sonucuna varılmıştır. Buna ek olarak bireysel imkânlarıyla gelenlerin, burslu olarak gelenlere nazaran ekonomik problemlerle karşılaşma hususunda daha dezavantajlı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca öğrencilerin sıklıkla/nadiren ten renginden, etnik kökeninden veya aldığı devlet bursundan ötürü ayrımcılık ve dışlayıcılık ile karşılaştığı anlaşılmıştır. Afrika'dan ve Uzakdoğu'dan gelenlerin yemek, giyim-kuşam gibi kültürel farlılıklardan ötürü diğerlerine nazaran daha fazla uyum problemi yaşadığı sonucu ortaya çıkmıştır. Araştırmamızda Türkiye'deki mevcut dini-toplumsal yaşam biçiminin ve politik durumunun Müslüman öğrencilere kültürlerarası etkileşim ve dini vecibelerini yetirme getirme konusunda geldikleri ülkelere nazaran daha fazla imkân sunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte dini-kültürel farklılıklardan ötürü Hristiyan (Afrikalılar dışında) ve Budist katılımcıların Türkiye'de dini mekanlara erişim sağlamaları, dini gün ve bayramları alışageldik şekilde kutlamaları hususunda ülkelerine kıyasla daha fazla zorluk yaşadığı bulgusuna ulaşılmıştır.