Post-Religio et Ratio: Postmodern Din Bilimlerinde Akıl-Din İlişkisi

Makale
Mustafa Alıcı, Prof. Dr.
Post-Religio et Ratio: Postmodern Din Bilimlerinde Akıl-Din İlişkisi
Akra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi
Dinler Tarihi
Dinler Tarihi (Genel)
2020
c. 8, sy. 20
ss. 15-44
Aydınlanma Çağı, Postmodernizm, din bilimleri, akıl ve din, rasyonellik
Pdf
Modern çağın “ileri” veya “alternatif” bir dönemi olarak öne çıkan postmodern dönem, inşa ettiği tenkitçi ben- merkezci akılcılık ile kendisine benzettiği öznel çoğulcu maneviyat olarak anladığı din olgusunu değerlendirmek ve anlamak istemektedir. Bu makalede tarih boyunca yapılan din- akıl ilişkisine değindikten sonra postmodern aklın temel özelliklerini, geleneksel dine olan yıkıcı veya yapıcı tenkitlerini, inşa ettiği din formunu ve son olarak bu maneviyat formuna yönelik teorik çatı hükmündeki post-teolojiyi değerlendireceğiz. Bilhassa postmodern tenkitçi akıl maneviyat konusunda modern dönemde gözlemlenen uzlaşı veya karşıtlık değil “interaktif ve entegre edici kesişimi” savunan postmodern teoloji (post-teoloji), sahip olduğu meselelerini oldukça teferruatlı tipolojilere ayırarak anlamlandırmakta ve yeni döneme uygun bir din anlayışı geliştirmektedir.