Mitolojik ve Dinsel Bir Yükseliş Simgesi Olarak Merdiven Motifi

Makale
Necati Sümer, Doç. Dr.
Mitolojik ve Dinsel Bir Yükseliş Simgesi Olarak Merdiven Motifi
Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
Dinler Tarihi
Dinler Tarihi (Genel)
2018
c. 18, sy. 1
ss. 257-269
Merdiven, yer, gök, tanrı, yükseliş
Pdf
Merdiven, kişiyi belli bir konumdan diğerine taşıyan araçtır. Bu konum, aşağıdan yukarı olabildiği gibi yukarıdan aşağı da olabilir. Gündelik hayatın basit ihtiyaçlarını karşılayan merdiven, mitoslarda ve bazı inançlarda önemli bir simgedir. Şamanın ayin yaparken ağaca tırmanmasını sağlayan bir yükseliş aracı olan merdiven, bazen de mitoslarda tanrıların dünyayla iletişim kurmak amacıyla yeryüzüne inmek için kullandığı bir vasıtadır. Kimi dinlerde ise merdiven, peygamberlerin rüyasında üzerinde meleklerin dolaştığını gördüğü bir iniş çıkış simgesidir. Birçok amaçla kullanılan merdiven, genellikle yükseliş simgesi olarak değer kazanmıştır. İnsan veya tanrılar, çoğu zaman yedi basamaklı merdivenlerle göğe tırmanmayı tercih etmiştir. Gerek göğe yükselen hayali merdivenler gerekse de yeryüzünde yapılan kutsal mabetler yedi basamaklı merdiven biçimindedir. Birçok kültürde merdivene hem bu dünyada hem de öte dünyada bazı anlamlar ve değerler yüklenmiştir. Bu çalışmada merdivenin mitoslarda ve inançlarda taşıdığı roller üzerinde durulmuştur.