|
|
Makale
|
|
|
Necati Sümer, Doç. Dr.
|
|
|
Deli Dumrul Öyküsünün ve Yedinci Mühür Sinema Filminin Çağrıştırdığı Ortak Tema: Ölümü Yenme Düşüncesi
|
|
|
Turkish Studies -International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dinler Tarihi
|
|
|
Din Fenomenolojisi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2017
|
|
|
c. 12, sy. 35
|
|
|
ss. 407-421
|
|
|
|
|
|
Dede Korkut, Deli Dumrul, Ingmar Bergman, Yedinci Mühür, Ölüm
|
|
|
|
|
|
Deli Dumrul, on beşinci asırda yazıya geçirilmiş eski Türk destanı Dede Korkut’un içindeki on iki hikâyeden birisidir. Yedinci Mühür ise, İsveçli Yönetmen Ingmar Bergman tarafından 1957 yılında çekilen bir sinema filmidir. Aralarında yaklaşık beş yüzyıl zaman dilimi olmasına rağmen bu iki yapıt arasında ortak bir tema vardır. Duha Koca Oğlu Deli Dumrul ile Yedinci Mühür filminin ana karakteri Antonius Block’un Azrail’e yani ölüme karşı çıkışları ve sonunda ona yenik düşmeleridir. Deli Dumrul; güçlü ve gözü pek bir Oğuz delikanlısıdır. O, obada Azrail’in bir gencin canını almasına içerleyip ölümle kavgaya tutuşan ve sonunda onu yenemeyeceğini anlayan bir karakterdir. Yedinci Mühür filminin ana kahramanı Antonius Block; haçlı seferinden dönen, savaştan bıkmış ve vebayı gördükçe Tanrı’dan kuşku duyan bir Orta Çağ şövalyesidir. Fakat Block, ölümü yaklaşınca Deli Dumrul gibi Azrail’e kafa tutmuş ve onu satranç oynamaya devam etmiştir. Kaybedince canının alınacağını bilen şövalye, Azrail’i oyalamak için oyunu uzattıkça uzatmıştır. Ama netice Deli Dumrul öyküsünde olduğu gibi değişmemiştir. Çünkü ölümü yenmek mümkün değildir. Deli Dumrul öyküsü İslam’ın, Yedinci Mühür ise Hıristiyanlığın izlerini taşıyan yapıtlar olmasına rağmen bu ikisi arasındaki ortak nokta, insanın değişmez kaderi hakkında benzer önermeleri ortaya koymalarıdır. Dolayısıyla bu çalışmada, Deli Dumrul Destanı'ndaki Deli Dumrul ve Yedinci Mühür Filmindeki Antonius Block karakterleri üzerinden ölümle baş etme sorunu mukayeseli olarak ele alınmıştır.
|