PINYANIŞ HÜKÜMETİ

Kitap Bölümü
Yaşar Kaplan, Arş. Gör. Dr.
PINYANIŞ HÜKÜMETİ
Uluslararası Tarihte Hakkari Sempozyumu
Dinler Tarihi
Dinler Tarihi (Genel)
Hakkari
2014
ss. 1-44
Pınyanış, Aşiret, Şahkulu Oğulları, Somay, Hakkâri, Hükümet.
Osmanlı ve Safevi Devletlerinin karşı karşıya geldiği XVI. yy’nın başlarından itibaren Hakkâri bölgesindeki sınır boylarında bulunan; Somay, Selmas, Serelbak bölgelerinde Hakkâri aşiretlerinden olan Pınyanışiler, Şahkulu Oğulları (Şaqıliyê Bılêli) öncülüğünde; bazen yurtluk- ocaklık bazen de hükümet statüsünde bir beylik kurmuşlardır. XIX. yy’ın başlarına kadar varlığını devam ettiren bu beylik daha çok Osmanlı’dan yana olmak üzere bazen de İran tarafına da tabi olmuştur. Osmanlı- İran savaşları esnasında varlığını etkin olarak hissettiren bu beylik, diğer komşu Kürt beyleri ile de çok yönlü bir ilişki içerisine girmiştir. Bölge tarihi ile ilgili eserlerde çok az işaret edilen bu beyliği geniş bir biçimde tanıtmaya çalışacağız. Bu çalışmamızda; Osmanlı kaynakları, Safevi kaynakları ve Kürt tarihi kaynaklarından olabildiğince istifade edilmeye çalışılmıştır. Konunun iyi anlaşılması ve bilgilerin yerli yerine oturması için Pınyanışi tarihi ile beraber konumuzla ilgili Osmanlı, İran ve Hakkâri Beyliği tarihi de belli bir kronoloji çerçevesinde ele alınmıştır.