Spinoza’nın A-historik Hermönetiği

Kitap Bölümü
Mahmut Salihoğlu, Doç. Dr.
Spinoza’nın A-historik Hermönetiği
Modernleşme, Protestanlaşma ve Selefileşme: Modern İslam Düşüncesinde Nassın Araçsallaşması
Murteza Bedir, Necmettin Kızılkaya, Merve Özaykal
Dinler Tarihi
İstanbul
İsar Yayınları
2019
ss. 115 -120
468 s.
Modernlesmenin Bati Avrupa’daki serüveni sadece ortaya çiktigi cografyayi degil bütün dünyayi etkileyen bir meydan okumadir. Avrupa modernlesmesinin erken dönemlerinden itibaren Müslüman dünyanin düsünce ve eylemlerine tesir etmeye baslayan bu olgu Müslümanlarin geleneksel bilgi alanlarini sorgulamalarina yol açmistir. Bu sorgulamada en çok odaklanan alan ise Müslümanlarin vahiy-akil iliskisini kuramsal düzlemde ele aldiklari bir disiplin olan fikih usûlü ilmidir. Bu süreçte fikih usûlüne farkli islevler yüklenerek kavram ve temel varsayimlarina yönelik önemli revizyonlar ileri sürüldü. Ancak modern fikih usûlü okumalari, bu ilmin, modernlesme döneminde ortaya çikan yeni fikih adini verebilecegimiz karsilastirmali fikih (el-Fikhu’l-mukâren) yöntemini temellendiren ahkâm-i ser‘iyyeyi yeniden insa etme yöntemi olarak algilarken aslinda bu disiplinin çok daha derinlikli ve sofistike olan nazari rolünü ihmal etmislerdir. Bu kitap, modern zamanlarda fikih usûlü ilminin ilgi alanina giren konularda Müslümanlarin gelistirdikleri yöntemler ile Kutsal Metin etrafinda gelistirilen yorumlari incelemektedir. Modernlesme ile beraber ortaya çikan degisik yorumlar, bu yorumlarin tarihsel referanslari ve tesirleri üzerinde detayli bir sekilde duran yazilar, fikih usûlünün güncel teorik meselelerle iliskilendirilerek okunmasi, tartisilmasi ve yeni fikirlerle gelistirilmesi zaruretini ortaya koymaya çalismaktadir.