|
|
Yüksek Lisans Tezi
|
|
|
Bilal Patacı, Dr.Öğr.Üyesi
|
|
|
Pelagius ve Hıristiyan düşüncesindeki yeri: IV. ve V. yüzyıl
|
|
|
|
|
|
|
|
|
İstanbul Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Hakan Olgun, Prof. Dr.
|
|
|
Dinler Tarihi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2014
|
|
|
|
|
|
|
|
|
217 s.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
V. yüzyıl Hıristiyan düşüncesinin önemli isimlerinden Pelagius'u ve onun öğretilerini konu edinen bu çalışma, yazarın ahlaki reform girişiminin yansımalarını ve teolojisinin Hıristiyan düşüncesindeki etkinliğini ele alacaktır. Erken dönem Hıristiyan düşüncesi insan doğası ve onunla doğrudan ilişkili pek çok başlık etrafında gerçekleşen teolojik tartışmalara sahne olmuştur. İnsan doğasının özünde iyi olup olmadığı meselesi, "günah", "irade", "lütuf" ve "kurtuluş" gibi temel inanç konularının belirlenmesinde önemli bir eşik olarak görülmüştür. İnsan doğasının Âdem'in ilk günahından ötürü bozulduğunu düşünenler, tanrısal lütfun etkinliğinde bir Hıristiyan düşüncesi öngörmüşlerdir. Günahı bir doğa olarak tanımlayan bu eğilim, iradeyi etkisizleştirerek kaderci bir anlayışı tetiklemiştir. Buna karşın asketik bir Hıristiyan olan Pelagius, insan doğasının özünde iyi olduğunu ve doğasının bozulmadığını savunarak alternatif bir insan algısı ortaya koymuştur. Bu algı bağlamında insan özgür iradeye sahiptir. İradesini Tanrı'nın bir lütfu olan İsa'nın örnekliği ve öğretisi doğrultusunda yönlendirerek kurtuluşunu elde edebilir ve günahtan uzak bir hayat yaşayabilir. İnsanın bu erdem arayışı sayesinde kilisenin saflığını koruyacağına inanan Pelagius, manastıra hasredilmiş asketik disiplinin bütün Hıristiyanlarca tatbik edilmesi gerektiğini ifade etmiştir. Pelagius'un lütuf yerine iradeyi önceleyen düşüncesi çağdaşı olan bazı kilise babalarınca heretik olarak değerlendirilmiştir. Bölgesel konsiller vasıtasıyla Pelagius aforoz edilmiştir. Aynı zamanda siyasi otorite de Pelagius ve taraftarları hakkında sürgün kararı çıkartmıştır. Eklesiyastik ve siyasi kınamalara rağmen Pelagius'un düşüncesi pek çok düşünür ve Hıristiyan grup tarafından savunulmuştur. Ancak Pelagius, üzerindeki "heretik" imajından kurtulamamıştır.
|