|
|
Yüksek Lisans Tezi
|
|
|
Hümeyra Okutan
|
|
|
Cumhuriyet'ten günümüze Heybeliada Ruhban Okulu
|
|
|
|
|
|
|
|
|
İnönü Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Abdülkadir Kıyak, Doç. Dr.
|
|
|
Dinler Tarihi
|
|
|
Hıristiyanlık
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2019
|
|
|
|
|
|
|
|
|
77
|
|
|
Patrikhane, Patrik, Heybeliada Ruhban Okulu
|
|
|
|
|
|
Heybeliada Ruhban Okulu, 1 Ekim 1844'te Patrikhaneye bağlı olarak, Osmanlı İmparatorluğu döneminde, Patrikhane'nin din adamı ihtiyacını karşılamak için açılmış bir papaz okuludur. Uzun yıllar bu görevi yerine getiren okul, Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılması ve yeni devletin kurulmasıyla birlikte yeni bir sürece girmiştir. Lozan Antlaşması'yla birlikte Patrikhane'nin siyasi statüsünün kaldırılıp Türk kurumu haline getirilmesi ile Heybeliada Ruhban Okulu'nun da uluslararası din adamı yetiştirme yetkisi elinden alınmıştır. Böylece Heybeliada Ruhban Okulu, Türkiye'deki Ortodoks azınlıkların dini vecibelerini yerine getirmesi için ihtiyaç olan din adamı yetiştiren bir okul olarak varlığına devam etmiştir. 1971 yılında Anayasa Mahkemesi'nin bütün özel üniversitelere "devlet denetiminde olma" şartını getirmesi ile yeni bir dönem başlamış oldu. Devlet denetimini kabul etmeyen Patrikhane, Heybeliada Ruhban Okulu'nun bir kısmı olan Teoloji Bölümü'nü tamamen kendi inisiyatiflerine bağlı olarak kapatmıştır. Okul, Heybeliada Özel Rum Erkek Lisesi adıyla devam etme kararı almıştır. Patrikhane'nin "devlet denetimini" kabul etmemesi, günümüze kadar gelen Heybeliada Ruhban Okulu sorununu ortaya çıkarmıştır. Hâlâ kapalı olan okul için Patrikhane, Türkiye'deki diğer azınlıklara, hatta Türkiye'deki hiçbir kuruma verilmeyen ayrıcalıkların kendilerine tanınmasını isteyerek, okulun eski statüsüne kavuşmasını sağlayacak şekilde okula yabancı öğrenci ve öğretmen kabul edilmesini istemektedir. Bu imtiyaz talebi, Lozan Antlaşması'na ve Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına aykırıdır. Buna rağmen Patrikhane'nin girişimleri, meseleyi uluslararası bir platforma taşımıştır. Heybeliada Ruhban Okulu'nun açılması, diğer cemaatlerin de kendi teoloji fakültelerini açmak isteyebilecekleri gibi, daha sonra önü alınamayacak sorunları beraberinde getirebilir. Dolayısıyla, okul konusunda ortaya konulacak çözüm, "adalet ve eşitlik" çerçevesinde, tarihi gerçekler ışığında olmalıdır.
|