Yayın Türü	Makale
Öğretim Elemanı	Rahim Ay, Dr.Öğr.Üyesi
Yayın Adı	Dine Karşı Din: Ali Şeriati'nin İki Kutuplu Din Anlayışı
Dergi Adı	Journal of Analytic Divinity
Anabilim Dalı	Dinler Tarihi
Yıl	2020
Cilt ve Sayı	c.4 sy. 2
Sayfa Aralığı	ss. 127 - 147
Etiketler	Dinler Tarihi,, Din, Tevhid, Şirk, Ali Şeriati
Pdf Bağlantısı	Pdf
Özet	Bu makalede konumuz, çağdaş Müslüman düşünür ve sosyolog Ali Şeriati’nin (öl. 1977) iki kutuplu din anlayışını ifade eden “dine karşı din” kavramıdır. Çalışmamızın amacı, Şeriati’nin dine karşı din ifadesiyle neyi kastettiğini, iki uçta yer alan tevhid dini ve şirk dini adlandırmasının sadece İslam ile mi sınırlı olduğunu, yoksa bunu bütün semavi dinlere hatta tüm dünya dinlerine teşmil edip etmediğini ortaya koymaktır. Şeriati’nin dinleri yalnızca inançları, ibadetleri, ritüelleri, kurumsal kimliği, din kurucuları, peygamberleri, sembolleri ve mabetleri ile incelemediği, dini tarihteki dönüşümleri yanında belli bir zaman dilimindeki toplumda gördüğü sosyal, ekonomik, siyasal ve kültürel işlevleriyle de ele aldığını görmekteyiz. Şeriati’nin nazarında din, çok dinamik, insanlığın hayatını derinden etkileyen, her türlü araçsallaştırmaya da elverişli olan bir kurumdur. Makale boyunca inceleyeceğimiz üzere, yazar, tarihte bütün toplumlarda din ve dinsizlik şeklinde iki kutbun değil, tevhid dini ve şirk dini şeklinde iki kutbun var olduğunu iddia etmektedir. Şeriati, dini sosyal, ekonomik ve siyasal işlevleriyle incelerken 20. yüzyılda siyasi ve sosyal kurumları şekillendiren ve kitleleri arkasından sürükleyen kapitalizm, sosyalizm ve komünizm gibi çağdaş ideoloji ve akımları göz önünde bulundurmuştur. Araştırmamızda Şeriati’nin kendi eserleri yanında onun düşünceleri üzerine yapılmış bilimsel çalışmalara da başvuracağız. Bu çalışmaları araştırma konumuz açısından derin bir okuma ve anlamaya, analiz ve kritiğe tabi tutacağız. Ayrıca Şeriati’nin belli bir ölçüde çağdaş İslami akımlardaki radikal yaklaşımdan etkilenip etkilenmediğini Mevdudi ve Seyyid Kutub gibi etkili yazarların görüşleriyle mukayese ederek belirlemeye çalışacağız.