|
|
Makale
|
|
|
Mürsel Özalp, Dr.Öğr.Üyesi
|
|
|
Yahudilikte Tartışmalı Bir Ritüel: Kapparot
|
|
|
Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dinler Tarihi
|
|
|
Yahudilik
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2021
|
|
|
c. 23, sy. 44
|
|
|
ss. 329-353
|
|
|
|
|
|
Dinler Tarihi, Ultra-Ortodoks Yahudilik, Roş ha-Şana, Yom Kippur, Kapparot, Taşlih, Günah keçisi
|
|
|
|
|
|
Yahudilikte Roş ha-Şana (Yıl Başı) ile başlayıp Yom Kippur (Kefaret Günü) ile sona eren Tişri ayının ilk on günü en kutsal zaman dilimidir. Bu dönemde genellikle Ultra-Ortodoks Yahudi gruplarca (haredim) yerine getirilen dinî bir uygulama hem Yahudilik içinde hem Yahudilik dışında tartışma konusu yapılmaktadır. Bu uygulama, kişinin günahlarının sembolik olarak tavuk ya da horoz cinsinden bir kümes hayvanına yüklenerek kesilmesi ve etinin fakirlere verilmesi geleneği olan kapparot ritüelidir. Hayvan hakları, hijyen kuralları vb. argümanlar yanında asıl tartışma ne Tevrat ne de Talmud’da geçmemesi nediniyle kapparot ritüelinin köken ve dolayısıyla dini meşruiyetine ilişkindir. Bazı araştırmacılar kapparot ritüelinin mabet döneminde Azazel’e adanan günah keçisi ayininin yerine mabet sonrası dönemde ikame edilen bir ritüel veya pagan-putperest kaynaktan alınan bir adet ve uygulama olduğunu iddia eder. Öte yandan kapparot uygulaması, Roş ha-Şana’nın ilk günü bir su kaynağı yanında icra edilen bir diğer tartışmalı arınma ayini taşlih (tashlick) ile de ilişkilendirilmiştir. Bu çalışmada günah keçisi ve taşlih uygulamaları bağlamında kapparot ritüelinin dini ve tarihi kökenleri ile bu ritüele yönelik itirazlar ele alınmıştır.
|