Tarihi Süreçte Konya Bedesteni, Çarşıları ve Pazar Yerleri

Makale
Muammer Ulutürk, Doç. Dr.
Tarihi Süreçte Konya Bedesteni, Çarşıları ve Pazar Yerleri
Sosyoloji Divanı
Dinler Tarihi
Kültür
2021
c. , sy.
ss.
Konya çarşısı, Mekânsal yapı, Mekânsal analiz
Pdf
Tarihi süreçte önemli ticaret yolları üzerinde bulunan Konya, Selçuklu döneminde önemli bir ticaret kenti olmuş ve Osmanlı döneminde de bu özelliğini devam ettirmiştir. Kentte çarşı geniş bir alana yayılmış ve
klasik dönem Türk kentine ait ticaret mekânları yer almıştır. Geleneksel Konya çarşısı, Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet döneminde de kısmen aynı alanda bulunmaktadır. Konya çarşısının mekânsal organizasyonunu belirleyen bedesten, hanlar ve çarşının gelişiminin üzerinde kurgulandığı uzun çarşı 19. yy. sonları ve 20.
yy.da yapılan müdahaleler ve düzenlemeler sonucu yıkılmışlardır. Ancak Konya çarşısı 1950’li yıllara kadar Osmanlı dönemindeki fiziksel özelliklerini, sokak dokusu ölçeğinde ve mekân organizasyonu yapılanmasında sürdürmüştür. Özellikle 1980’li yıllardan sonra pazar alanları üzerlerine çok katlı çarşı yapılarının inşası ile esas değişim başlamıştır. Konya çarşısında döneme göre yeni ticaret işlevleri yer almış, mekânsal ve hizmet olarak dönüşüm yaşanmıştır. Çarşıda tek tek yapılan uygulamalar, doku siluetinde bozulmalara neden olmuş,
yeni yapılaşmalar ile eski doku bütünleşmesi sağlanamamıştır. Ancak geleneksel Konya çarşısı günümüzde de fiziksel, sosyal ve kültürel özelliklerini kısmen devam ettirdiği gözlenmiştir.