Günümüzde Çuvaş Türklerinde Hristiyanlık

Bildiri
Durmuş Arık, Prof. Dr.
Günümüzde Çuvaş Türklerinde Hristiyanlık
Dinler Tarihi Araştırmaları III: 2000. Yılında Hıristiyanlık (Dünü Bugünü ve Geleceği)
Dinler Tarihi
Geleneksel Türk Dini
Ankara
Türkiye Dinler Tarihi Derneği Yayınları
2002
ss. 541-556
llminskiy sistemi, Troitsa, Rus köylüleri
Pdf
Bazı tarihçiler ve araştırmacılar öteden beri Hıristiyan Türk topluluklarının milli kimliklerini kaybettiğini dile getirmiştir. Ancak bu Türk topluluklarının dini inanışları genel Türk nüfusa göre farklı olsa da onların çoğunun,
milli kimliklerini korumayı başardığı son yıllarda daha açık görülmüştür.
1991 yılında Sovyetler Birliğinin dağılmasının ardından bu Türk topluluklarıyla artan ilişkilerimiz ve yapılan araştırmalar onların asimile olmadıklarını, kendi kökenlerini unutmadıklarını, bu topluluklarla soy birliğimizin
ve uzak geçmişte yaşadığımız tarihi tecrübelerin bulunduğunu göstermiştir. Çuvaşlar, Rus işgaline uğramakta esaret altına girmiş, değişen tarihlerde Ruslaştırma ve Hıristiyanlaştırma faaliyetlerine maruz kalmıştır. Bu faaliyetler, bir süreç içinde aşama aşama çeşitli yöntemler şeklinde uygulanmıştır. Çuvaşların ağır vergi ödemeye zorlanması, geniş ve verimli topraklarının Rus idarecilerine ve manastırlara dağıtılması, Rus köylülerin ve askeri unsurların Çuvaşların yaşadığı bölgeye yerleştirilmesi, misyonerler vasıtasıyla Hıristiyanlaştırılması, bu doğrultuda okulların açılması, Hıristiyan
kateşizminin (ilmihal) ve Hıristiyanlığa ait diğer dini literatürün Çuvaş diline çevrilerek yayınlanması, Çuvaşl_ardan Hıristiyan din adamlarının yetiştirilmesi girişimleri bu faaliyetlerin başta gelen uygulama şekilleri arasında
yer almıştır. Bu faaliyetler sonucunda Çuvaşlardan Hıristiyanlığa geçenler
olmuş, fakat kaynaklarda onların Hıristiyanlığa geçişinin kendi istekleriyle
ve gönüllü olmaktan çok, baskı ve yıldırma politikasının neticesinde gerçekleştiği yer almıştır. Rusların her türlü eritme ve etkileme faaliyetlerine
rağmen Çuvaşlar günümüze kadar milli kimliğini muhafaza edebiilmiştir
Asırlarca süren gayretine rağmen, misyonerler, Rus Ortodoksluğunu
kabul eden Çuvaşların yaşamından geleneksel dinlerine ait tasavvurları ve
törenleri tamamıyla söküp atmayı başaramamıştır. Dini, tarihi ve etnografik literatür vaftiz olmuş Çuvaşlar arasında eski inanışların korunduğuna
dair çok sayıda bilgi içermiştir.
Çuvaşlar Rus Ortodoks Kilisesinin istediği nitelikte birer Hıristiyan olmayı başaramamış, onların Hıristiyanlık anlayışı "kendine has bir Hıristiyanlık" şeklinde ortaya çıkmıştır. Hıristiyanlıkla Çuvaşların geleneksel dini
inanışları kaynaşmış, yeni şekil ve görüntüler oluşmuştur. Çuvaşlar geleneksel dinin bazı kutsallarını Hıristiyanlığa taşımış ve bu inançlar arasında
senkretik, bir anlayış geliştirmiştir. İcra ettikleri bazı dini törenlerde de aynı
şekilde benzer bir tutum ortaya çıkmıştır.