Yayın Türü	Doktora Tezi
Öğretim Elemanı	Ömer Uzunel
Yayın Adı	Arkeolojik, epigrafik ve filolojik veriler ışığında Mithra ve Mithraizm
Üniversite & Enstitü	Sivas Cumhuriyet Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü
Danışman	Dursun Ali Aykıt, Prof. Dr.
Anabilim Dalı	Dinler Tarihi
Temel Alan	İran Dinleri (Genel)
Yıl	2021
Toplam Sayfa	680 s.
Özet	MS. I. yüzyılın son çeyreği günümüze kadar etkileri sürmekte olan kırılmaların yaşandığı bir zaman dilimi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bir taraftan, Kudüs'te Yahudiler için en kutsal mekan olan tapınak Romalı komutan Titus tarafından yıkılıp yağmalanırken, diğer taraftan kanonik kabul edilen ilk İncil metinleri kaleme alınmıştır. Tam da bu zaman diliminde antik dünyanın en gizemli kültlerinden biri olan Mithraizm'e ait ilk anıtlar Roma İmparatorluğu içerisinde görülmeye başlar. Yaklaşık üçyüz yıl boyunca özellikle askerler arasında taraftar bulan kültün, MS. IV yüzyılda Hıristiyanlığın Roma İmparatorluğu'nda egemen olması ile diğer pagan inançlar gibi baskı ve zulüm ile ortadan kalktığı kabul edilmektedir. Mithraizm'e dair temel problem MS. I. yüzyıl sonunda tüm anıtsallığı ile birden ortaya çıkmasıdır. Bu durum kültün kökenine ilişkin farklı yorumları beraberinde getirmektedir. Tauroktoni adı verilen ve tanrı Mithra'nın bir boğayı kurban ettiği sahne ve Leontokephalus karmaşık ikonografisi ile külte karşı ilgiyi daha da arttırmaktadır. Yapılan araştırmalar incelendiğinde her çalışmanın çok güçlü deliller ile desteklendiği göze çarpmaktadır. Özellikle Tauroktoni konusunda yapılan astronomik yorumlar çok farklı yaklaşımlar içerirken, herhangi birini tümüyle reddetmek mümkün değildir. O halde onlarca farklı görüş nasıl olur da bu şekilde haklı olabilir? Elinizdeki bu çalışma kültü, yapılan tüm yorumları tek bir potada eriten ve etkileri günümüze kadar devam etmekte olan 'düalist pagan sembolizmi' olarak adlandırdığımız metodolojik çerçevede ele almaktadır. En olgun hali ile Taoizm'in yin ve yang sembolizminde karşılaştığımız söz konusu 'düalist sembolizm' yaşamın her alanına yayılması ile yaşamın kendisini ifade etmektedir.