Sivas'ta Aziz Vlas kültü / Cult of St. Vlas in Sivas

Yüksek Lisans Tezi
Hatice Kübra Akay
Sivas'ta Aziz Vlas kültü / Cult of St. Vlas in Sivas
Sivas Cumhuriyet Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü
Dursun Ali Aykıt, Prof. Dr.
Dinler Tarihi
Hıristiyanlık (İbadet)
2022
173 s.
Anadolu inanç ve kültür tarihi itibariyle pek çok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Hıristiyanlığın beşiği sayılan Anadolu toprakları, havarilerin ziyaret ettiği ve dini yaydığı mekânlar olma özelliğini taşımaktadır. Aynı zamanda bu topraklar Roma dönemi pagan imparator ve valilerin Hıristiyanlara yönelik uyguladığı işkence ve öldürmelere de şahitlik etmiştir. Sivas şehri de bu hazin tablonun yaşandığı yerlerden biri olmuştur. Aziz Vlas MS 280-316 yılları arasında Sivas'ta yaşamış ve Hıristiyanlıktan vazgeçmeyince dönemin Kapadokya valisi Agricolaus'un emriyle çeşitli işkencelerin ardından öldürülmüştür. Hıristiyan inancında ilk dönem şehit azizleri arasında önemli bir yere sahip olan Aziz Vlas, hem Doğu hem Batı kiliselerince saygıyla anılmaktadır. Üç bölümden oluşan çalışmamızın giriş kısmında tezimizin amacı, metodu ve kaynakları hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde "Azizlik ve Kutsallık" kavramları üzerinde durularak Hıristiyanlıkta azizliğin önemi ve çeşitleri incelenmiştir. İkinci bölümde Aziz Vlas'ın hayatı ile birlikte Aziz'in hâmisi olduğuna inanılan alanlar, ondan yardım istenilen durumlar ele alınmıştır. Ayrıca Aziz Vlas'ın yaygın kültüne dair örnekler verilmiştir. Üçüncü bölümde ise Sivas'ta Hıristiyanlık ve Aziz Vlas kültüne dair incelemelerde bulunulmuştur. Müslüman Sivas halkı nazarında Boğaz- Göz- Çiş Evliyası olarak da bilinen Aziz Vlas'ın mezar yeri hakkındaki bilgiler ve çevresinde oluşan inanışlar üzerinde araştırma yapılmıştır. Sonuç kısmında ise aziz ve evliya kültünün iç içe geçtiği bir şahsiyet olan Aziz Vlas'ın Hıristiyan ve Müslümanlar tarafından saygıyla anıldığı ve kültünün her iki din mensuplarınca da yaşatılmaya devam edildiği belirtilmiştir. Bu çalışmanın Aziz Vlas adına yapılacak bundan sonraki araştırmalara katkı sağlamasını dileriz. Anahtar Kelimeler: Hıristiyanlık, İslamiyet, Kilise, Azizlik, Kutsallık, Rölik, Kült.