|
Bildiri
|
|
Bülent Şenay, Prof. Dr.
|
|
Muhammed Hamidullah’ın Eserlerinde Öteki Dinler
|
|
|
|
Hayatı, Kişiliği ve Düşünceleri ile Muhammed Hamîdullah Sempozyumu [18-19 Kasım 2005, Bursa]
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dinler Tarihi
|
|
|
|
Bursa
|
|
|
|
2005
|
|
|
|
ss. 206-223
|
|
|
|
|
|
|
|
1. İhtisas alanı itibariyle o bir Dinler Tarihçisi değildir. Ama Dinler
Tarihi 'nin bütünlüğü içerisinde İslam 'ı sunmaktadır. 2. İslam tarihi, Kuran-ı Kerim Tarihi, ile ilgili eserlerinin mukaddimesi, Karşılaştırmalı Dinler Tarihine belli ölçülerde vukfıfiyetine işaret eder. Bu da onun bütün cü ilmi bakış açısını ve İslam 'ın evrenselliği bağlamından hareket ettiğini gösterir. 3. Gayr-i Müslim bir ülkede eserlerini yazınası, "okuyucu"suyla ilgili belli hassasiyetleri dikkate almayı gerektirmiş olabilir. Bununla birlikte o, bir alim olarak, bilgisini, birikimini ve duyarlığını medeniyet düzleminde ele alıyor ve en üst düzeyde dünya düşünce alanına sunuyor. Önemli bilgi kaynaklarım ustaca aktarıyor, kendi İslami duyarlığını ve bilincini okuyucusununkini de kuşatarak temellendiriyor. 4. Onda interdisipliner bir bakış açısı vardır. Örneğin Fıkh ilmine vukfıfiyeti onun Dinler Tarihine vukfıfiyetiyle birleşmiştir. "Şer'u men Kablena" meselesinde olduğu gibi. 222 5. Terimler-kelimeler arasında karşılaştımalar yapar .... bir paralel tarih okuması ortaya koyar. Kavramları tahlil ederken, kendinden emin, daha doğrusu sahip bulunduğu medeniyet düşüncesinden eınindir. Örnek: Hind Veda-Pura110 ve Ziibiiru '!-Evvel in, Malıabrafa vb. 6. İslam dışındaki dinlerle ilgili değerlendirmelerinde cedel ya da reddiye üslfıbu kullanmaz. Gayr-i Müslimlere yönelik satırlarında, sanki bir "te'l'if-i kulfıb" yapmak istediğini hissedersiniz. 7. İslam tarihi ve diğer konularda olduğu gibi karşılaştırmalı dinler tarihi ile ilgili konularda da, ilahi olanı kendi gerçekliğinde, insani boyutu ise abartıdan uzak, duygusallaştırmadan ele almıştır. |