Vedalar ve Kaynağı Üzerine

Makale
Ali İhsan Yitik, Prof. Dr.
Vedalar ve Kaynağı Üzerine
Milel ve Nihal
Dinler Tarihi
Hinduizm
İstanbul
2011
c. 8 s. 1
ss. 225-250
25 s.
Dini Metinler, Vedalar, Hinudizm, Hint Dinleri, Rigveda, Yajurveda, Samaveda, Atharvaveda, Agni, İndra, Rişi, Mimamsa
Pdf
Makale ortak yazarlı olup, Arş. Gör. Dr. Hammet Arslan ile birlikte yayınlanmıştır. Dünyanın kayda geçirilmiş en eski metinlerinden birisi kabul edilen Vedalar, Hindu dini yaşantısının temelini oluşturur. Bu metinler, Hinduizm’in yanı sıra Budizm ve genel anlamda Uzakdoğu kültürünün anlaşılması bakımından önemlidir. Dar anlamda Rig, Yajur, Sama ve Atharvavedadan oluşan dört kutsal metni ifade eden Vedalar terimi, geniş anlamıyla bunlarla birlikte, Brahmanalar, Upanişadlar ve Aranyakalar adıyla bilinen bütün sruti (işitilen) türü eserleri de kapsar. Vedaların dindeki yeri ve otoritesine ilişkin görüşlerin nihai noktada onların kaynağına ait tartışmalara dayandığı görülür ve bu konuda iki farklı görüş dikkati çeker. Mimamsa düşüncesi çerçevesinde şekillenen birinci görüşe göre, Vedalar ezeli ebedidir. Onlarda herhangi bir beşeri katkı söz konusu değildir. Diğer görüşe göre ise, Veda metinleri rişi adı verilen bilgelerin zihinlerinde oluşmuş ve zamanla söze/kelimelere dökülmüştür. Dolayısıyla Vedalar rişilerin kendi eserleridir. İşte biz bu yazımızda, Vedalar hakkında bilgi verdikten sonra onun kaynağına dair ortaya atılan görüşleri delilleriyle birlikte ele almaya çalışacağız.