İbn Rüşd’ün Hristiyan Teolojisi Bağlamında Müslüman Entelektüellere Eleştirisi-Teslis Örneği

Makale
Ali Osman Kurt, Prof. Dr.
İbn Rüşd’ün Hristiyan Teolojisi Bağlamında Müslüman Entelektüellere Eleştirisi-Teslis Örneği
Doğu-Batı İlişkisinin Entelektüel Boyutu İbn Rüşd’ü Yeniden Düşünmek: İbn Rüşd
Dinler Tarihi
Hıristiyanlık (İnanç)
2009
c. 1
ss. 403-417
15 s.
İbn Rüşd, teslis, eleştiri, hıristiyanlık, mutezile, eşari.
Pdf
Hem Hristiyan hem de İslam düşünce tarihinde siyasi ihtilaflar sonucu
oluşmuş fırkaların yanında, salt akideden kaynaklanan birçok mezhep de ortaya
çıkmıştır. Hz. İsa'nın tabiatı konusu, Hristiyanlık tarihinin ilk dönemlerinden
günümüze kadar geçen zamanda Hristiyan ilahiyatında en önemli tartışma
konularından birisi olmuştur. Benzer bir durum, özellikle onuncu yüzyıldan
itibaren, 1 Müslüman düşünürler arasında Allah'ın sıfatları konusunda
yaşanmıştır.
Bizi Hristiyan ilahiyatında Tanrı'nın varlığı ve İsa'nın tabiatıyla ilgili
tartışmalar ile Müslümanların- Allah'ın birliği ve sıfatları konusunda var olan
ihtilafları arasındaki ilişkiyi incelemeye iten ana sebep, İbn Rüşd'ün Faslu'l-Makâl ve Kitabu'l-Keşf an Menahici'l-Ediille isimli eserlerinde, Eşari ve Mu'tezile
kelamcılarını, Allah'ın sıfatlarıyla ilgili görüşlerinin, Hristiyanların teslis akidesine
benzediği gerekçesiyle eleştirmesidir.
Bu tebliğde, öncelikle İbn Rüşd'ün eleştirisine muhatap olan Eşari ve
M'utezilenin, Allah'ın sıfatları konusundaki görüşlerini aktardıktan sonra,
Hristiyan düşüncesindeki "Tanrı'nın birliği" ve "teslis" tartışmalarına
değineceğim. Son olarak, İbn Rüşd'ün eleştirisini kritik edip, İslam ve Hristiyan
düşüncesinde Tanrı'nın sıfatları konusundaki yaklaşım farklılıklarını ifade etmeye
çalışılmıştır.