“Öteki”ni Algılama Bağlamında Dinî Gruplar Arası İlişkiler (Asım Yapıcı ile beraber)

Makale
Kadir Albayrak, Prof. Dr.
“Öteki”ni Algılama Bağlamında Dinî Gruplar Arası İlişkiler (Asım Yapıcı ile beraber)
Dinî Araştırmalar
Dinler Tarihi
Dinlerarası Diyalog
2002
c. 5, sy. 14
ss. 35-59
25 s.
prejudice, stereotype, reducing prejudice, dialogue with the other,
sect, monotheistic religions, social identity, social categorization, the contact hypothesis, cooperation.
Pdf
Bu çalışma, ötekini algılama sürecinde devreye giren ve dini gruplar arası ilişkileri olumsuz yönde etkileyerek, dinler ve inançlar arasında gerçekleştirilmesi planlanan diyalog ve işbirliğinin önünde ciddi bir engel oluşturan stereotip ve önyargı1 gibi olguların olumsuz etkilerinin azaltılıp azaltılamayacağı meselesini tartışmaktadır Çünkü Akaşe'nin de belirttiği gibi, teolojik farklılıklar, tarihsel faktörler, dinin politikacılar tarafından manipule edilerek siyasallaştırılması ve bir türlü öz eleştiri yapamayan dini grupların başkalarını aşırı şekilde kınama ve tenkit etme eğilimi içerisinde olmalarıyla birlikte, stereotipler ve ön yargılar da dini gruplar arası diyalogun önünde ciddi bir engel olarak karşımıza çıkmaktadır2 . Esasen Akaşe'nin dile getirdiği söz konusu bu hususlar iç içe girmiş durumda olup, bunlar sürekli olarak birbirlerini beslemektedirler. Ancak biz bu makalemizde dikkatimizi sadece stereotipler ve ön yargılar üzerinde yoğunlaştırmak istiyoruz. Amacımız ise, bu hususta sosyal psikoloji sahasında yapılan çalışmalardan elde edilen teorik öngörülerin ve empirik bulguların dinler ve inançlar arası diyalogun imkanı meselesine uyarlanarak, stereotip ve önyargı gibi fenomenlerin nasıl ortadan kaldırıla bileceğinin ya da en azından anlamın etkinliğinin nasıl azaltılabileceğinin teorik imkanının araştırılması olacaktır.