Bogomiller, Hıristiyanlar ve Bosna

Makale Çevirisi
Lütfi El-Mi’veş
Bogomiller, Hıristiyanlar ve Bosna
Tezkire: Düşünce, Siyaset, Sosyal Bilim
Kadir Albayrak, Prof. Dr.
Dinler Tarihi
2004
sy. 36-37
ss. 183-190
8 s.
Bogomil, pavlus, kilise, hıristiyanlık, Bosna Hersek, Osmanlı, heretik, sakrament.
Pdf
Onuncu yüzyılda Balkanlar'da görülmeye başlayan düalist Bogomillik hareketi, dini bir akım olarak adını "Tanrı'nın sevgilisi" anlamına gelen Papaz "Bogomil"den almış ve Osmanlı Devleti Bosna Hersek'i fethedinceye kadar da varlığını sürdürmüştür. "Bosna Kilisesi" olarak da bilinen Bogomillik konusunda tarihçiler ve araştırıcılar görüş birliği sağlayamamışlardır. Sırplar, Hırvatlar ve Boşnaklar konuya etnik ve dini bakış açısıyla yaklaştıkları için tartışmalar sürüp gitmektedir. Ancak kendisini tehdit eden resmi kilisenin onu "heretiklikle" yani "sapkınlıkla" suçlayıp aforoz ettiği bir gerçektir. Zamanla İtalya, Fransa, Almanya gibi Avrupa ülkelerine de sızmış ve reform hareketlerinin doğmasına zemin hazırlamış olan Bogomiller Balkanlar ve Avrupa'da ayrıca Kudugeriler, Babunlar, Torbacılar, Pavlusçular, Katarlar, Albigenler, Patarenler şeklinde de adlandırılmışlardır. Bogomillik resmi kilise ve temsilcilerinin varlığını, kiliselerde ibadet etmeyi, günah itirafı, vaftiz ve ekmek-şarap ayini gibi Hıristiyan sakramentlerini reddetmiştir. Bu yüzden Bogomiller Hıristiyanlığın alameti farikası olarak kabul edilen haç ve ikonlara karşı olduklarını da ilan etmişlerdir. Ayrıca onların hilali ve yıldızı sembol olarak kullandıkları bilinmektedir. Bundan dolayı birçok araştırıcı onları İslam'a yakın bir mezhep olarak görmüş, bunun en büyük kanıtı olarak da topluca Müslüman olmaları gösterilmiştir.